Uwielbiasz zimę, ale męczy Cię tłum na stoku? Narciarstwo to Twoja pasja, ale tracisz cierpliwość, stojąc w kolejce do wyciągu? Jesteś biegaczem i chciałbyś urozmaicić swój trening zimą? A może po prostu lubisz wysiłek fizyczny i sporty aerobowe? Jeżeli na któreś z tych pytań odpowiedziałeś twierdząco – narty biegowe są właśnie dla Ciebie!
Jak dobrać narty biegowe – czyli co nieco o rodzajach
Na początek, jak w każdym sporcie, musimy sobie odpowiedzieć na pytanie, co tak naprawdę chcemy robić? Czego oczekujemy od sprzętu? Musimy więc wiedzieć, jakie są rodzaje nart biegowych. Myślę, że zacząć można od tego, czy na nartach chcesz rzeczywiście biegać, czy po prostu pochodzić… A może jesteś zaawansowanym turystą i masz dość torowania w śniegu po pachy, a narty to dla Ciebie sposób poruszania się w umiarkowanie trudnym terenie zimą w górach? Mamy wtedy dla Ciebie narty z grupy backcountry… Brzmi to wszystko skomplikowanie? No to po kolei – spróbujmy skategoryzować narty biegowe tak, aby każdy wiedział, jakie narty ma wybrać.!
1. Narty sportowe – wybierz tę grupę, jeżeli nieobce jest Ci bieganie, wysiłek fizyczny w zimowych warunkach. Aby odpowiednio dobrać narty z tej kategorii, musisz wiedzieć, czy wolisz styl klasyczny (narty prowadzone równolegle do siebie), czy styl łyżwowy (narty prowadzone techniką podobną do jazdy na łyżwach czy rolkach). „Łyżwa” jest stylem bardziej dynamicznym i wymagającym odpowiedniej techniki. W nartach stricte sportowych raczej nie używa się łuski – ślizg narty jest gładki, wyznacza się na nim specjalne strefy odbicia. Aby zapewnić możliwość poruszania się do przodu – narty tego typu wymagają odpowiedniego smarowania, specjalnymi klistrami – smarami „na trzymanie”. Jak dobrać długość biegówek z tej grupy? Nie ma tu jednej złotej zasady. Należy trzymać się tabel podawanych przez producenta. Długość narty będzie więc wypadkową naszej wagi, preferowanego stylu i sztywności narty.
2. Narty rekreacyjne, „śladowe”, nordic cruising, nordic fitness – producenci bardzo różnie określają tę grupę nart. Przeznaczona jest ona dla biegacza rekreacyjnego, na krótsze dystanse, słabiej przygotowane trasy, lub po prostu do pochodzenia po śniegu. W przeciwieństwie do nart sportowych są raczej szersze, często nieco bardziej taliowane i mają większą nośność — dzięki czemu nie muszą być tak długie, jak biegówki kilkanaście lat temu.
Dodatkowo — zdecydowana większość konstrukcji z tej kategorii posiada w środkowej części ślizgu łuskę. Są to drobne nacięcia zapewniające przyczepność i odbicie – a w konsekwencji umożliwiają nam poruszanie się do przodu. Wyróżniamy dwa rodzaje łuski – ciętą i tłoczoną. Cięta (jak sama nazwa wskazuje) wycinana jest na istniejącym ślizgu narty, a tłoczona (często wykonana z innego materiału niż podstawowy ślizg) wytłoczona jest na materiale zoli. Która jest lepsza? Na ten temat przeprowadzono już niejedną dyskusję na forach internetowych… Każde rozwiązanie ma swoich zwolenników i przeciwników. Narty rekreacyjne często mają wzmocnioną krawędź, która zdecydowanie ułatwia hamowanie czy jazdę pługiem. Większa szerokość i nośność pozwala również wykorzystywać nartę z tej kategorii jako podstawową nartę turystyczną (kiedyś określaną m.in. jako narta śladowa). Wystarczy nam śnieg i – gdzie wola, tam droga!
Jaką wybrać długość? Podobnie jak w poprzedniej kategorii – tu także trzymamy się ściśle tabel, które podaje każdy z producentów. Na każdej z nart zazwyczaj wypisany jest przedział wagowy, dla jakiego narta jest projektowana. Jeżeli narta będzie dla nas za twarda (nasza waga będzie niższa niż dedykowana) – nie dociśniemy łuski do śniegu i narta nie zapewni nam odbicia. Jeżeli narta będzie za miękka (nasza waga przekroczy dedykowaną) – łuska będzie nas zbyt mocno hamować w zjeździe.
3. Narty BC (backcountry) – to osobna kategoria nart, coś pomiędzy nartą biegową, a nartą skiturową. Idealny sposób na poruszanie się w kopnym śniegu, w umiarkowanie trudnym terenie. Narty z tej kategorii są zdecydowanie szersze, sztywniejsze i zapewniające większą nośność. Najbardziej zaawansowane modele są dość mocno taliowane, zbliżone kształtem do nart zjazdowych. Często znajdziemy w nich drewniany rdzeń, znany właśnie z nart zjazdowych – zapewnia on odpowiednią sztywność, nośność i dynamikę w zjeździe. Najczęściej występuje tu łuska tłoczona (prasowana).
Narty BC zazwyczaj posiadają metalową krawędź, która zapewnia możliwość hamowania oraz skrętu np. techniką telemarkową. Konstrukcja taka dodatkowo wzmacnia nartę, zapewnia jej ochronę przed uszkodzeniami przez zasypane śniegiem skały czy korzenie. W nartach tej kategorii często używane są foki – pasy materiału naklejane wielorazowym klejem na ślizg. Ich struktura przypomina nieco futro – „z włosem” narta przesuwa się do przodu, a „pod włos” – zapewnia nam trzymanie na podejściu. Rozwiązanie to zapewnia dużo lepsze trzymanie na stromym podejściu niż najlepsza łuska. Co ciekawe – krótkie foki w strefie odbicia niedawno pojawiły się nawet w nartach sportowych, co wyeliminowało komplikacje ze smarowaniem zależnym od warunków…
Jak dobrać długość narty backcountry? Tu również kierujemy się tabelami, ale jeżeli planujemy jedynie poruszanie się poza trasą, w kopnym śniegu – nie jest błędem wybór narty nieco dłuższej – będzie miała wtedy większą nośność, będzie mniej zapadać się w głębokim śniegu.
A co z butami i wiązaniami?
Tu też musimy dobrać sprzęt odpowiedni do naszych potrzeb. Buty stricte sportowe są często nieco sztywniejsze w kostce. Zwłaszcza jeżeli dobieramy sprzęt do łyżwy – buty do tego stylu mają w kostce kompozytową „łyżkę”, która zapewnia odbicie i odpowiednie trzymanie stawu skokowego. Buty do biegówek rekreacyjnych są niższe, często cieplejsze i lepiej zabezpieczone przed przemakaniem. Buty BC są bardziej stabilne, zapewniają lepsze prowadzenie narty – zwłaszcza w skręcie.
Co do wiązań – w dzisiejszych czasach sprawę mamy ułatwioną – większość wiązań jest ze sobą kompatybilna. Najpopularniejsze systemy - Rottefella NNN i Salomon Prolink są tożsame, zarówno buty, jak i wiązania można używać wymiennie. Starsze systemy – Salomon SNS Profil, SNS Pilot – wymagają już odpowiednich, pasujących tylko do tego systemu butów. Wiązania backcountry (Rottefella NNN BC lub Salomon SNS XA) są szersze, z szerszą płytą – lepiej przenoszą siłę z buta na nartę, zwłaszcza przy skręcie. Są też wytrzymalsze mechanicznie. Nie jesteś pewien, która kategoria nart jest dla Ciebie? Odwiedź nasze salony, a nasi eksperci pomogą Ci dobrać sprzęt najbardziej odpowiadający Twoim potrzebom.
Facebook