Gdy nadchodzi sezon zimowy, wielu z Was staje zapewne przed odwiecznymi dylematami – jak dobrać narty? Jak dobrać narty do wzrostu? Jaka długość nart? Jaka długość nart dla początkujących? Jaka długość nart dla średniozaawansowanych? Jak zatem nie zgubić się w gąszczu pytań, w natłoku informacji i porad serwowanych nam w Internecie przez kanapowych „ekspertów”? Niestety – na powyższe pytania nie ma jednoznacznej odpowiedzi. Dlatego w poniższym artykule spróbujemy przybliżyć Wam nieco tajniki doboru sprzętu narciarskiego!
Przede wszystkim – zacznij od początku. Nie zaczynaj rozmowy ze sprzedawcą lub poszukiwań w sieci od pytań typu: „jakie narty do wzrostu 180 cm”, czy „jaka długość nart do wzrostu 165 cm”. Zacznij od doboru odpowiednich dla Ciebie i Twojego stylu jazdy nart… Gdy wybierzesz już typ i kategorię narty – wtedy można zastanowić się nad właściwą długością. W dzisiejszych czasach odchodzi się od prostych tabel czy kalkulatorów, umożliwiających uniwersalny dobór długości nart. Mnogość konstrukcji, technologii w rdzeniu, wielość typów nart, różnorodne sztywności – to wszystko wymaga zarówno od kupującego, jak i od sprzedawcy bardzo indywidualnego podejścia do zagadnienia. Inaczej należy odpowiedzieć na pytanie: jaka długość nart slalomowych, a inaczej na: jaka długość nart allmountain. Aby ułatwić Ci wybór typu narty – odsyłamy do naszych poprzednich artykułów!
Nie znajdziemy w dzisiejszych czasach prostego, matematycznego wzoru na dobór długości. Na ogół możemy trzymać się podstawowej zasady: panowie powinni wybierać narty, których długość mieści się między podbródkiem a czołem. U pań granica ta przesuwa się trochę w dół i powinna mieścić się między wysokością klatki piersiowej/obojczyka a nosem. Najprościej rzecz ujmując: krótsze narty są łatwiejsze w prowadzeniu, ale wcale nie znaczy to, że będzie nam na nich łatwiej nauczyć się jeździć. Wręcz przeciwnie, zbyt krótkie narty nie pozwolą na wykorzystanie ich pełnego potencjału, wyrabiają złe nawyki w jeździe. Natomiast za długie narty prowadzi się trudniej, ciężej zainicjować skręt, będą także wymagać od nas włożenia większej ilości energii, co może zdecydowanie odebrać przyjemność z jazdy.
Kolejnym aspektem, którego nie możemy pominąć odpowiadając na pytanie jak dobrać narty do wzrostu, jest kluczowy czynnik, czyli waga narciarza. Niestety – praw fizyki nie oszukamy. I tak – osoba lżejsza może wybrać narty nieco krótsze, mniej siły będzie musiała włożyć w skręt i prowadzenie narty. Natomiast osoba cięższa może z powodzeniem zdecydować się na narty o większej długości – dłuższa krawędź pozwoli na bardziej efektywne trzymanie w skręcie, a większa nośność/wyporność spowoduje, że narty nie będą cięższego użytkownika hamować. Osobnym zagadnieniem jest kwestia jak dobrać długość nart z rockerem? Od dobrych kilku lat technologia zwana rockerem na stałe zadomowiła się niemal w każdej kategorii nart, pojawia się nawet w sportowych nartach z grupy race. Czym jest ów rocker? Najprościej rzecz ujmując – jest to odpowiednie wyprofilowanie i uniesienie przedniej części narty lub przedniej i tylnej części narty. Dzięki takiej konstrukcji płaszczyzna ślizgu narty ma kontakt ze śniegiem nieco bliżej wiązania.
Co daje to narciarzowi? W momencie jazdy po łagodnych stokach, z małą prędkością lub w przypadku narciarzy początkujących, wykorzystujemy długość nart bez strefy rocker. Mniejsza powierzchnia narty ma kontakt ze śniegiem, łatwiej nam więc zainicjować skręt. A gdy już wejdziemy na krawędź – większa jej długość „trzyma” nas w skręcie. Rocker ułatwia także jazdę po nieprzygotowanym stoku, na muldach czy poza trasą – dzioby nart nie „kopią się” w śniegu. Dzięki tej konstrukcji nie musimy się bać nart nieco dłuższych, gdyż w inicjalnej fazie skrętu będą zachowywać się jak narty o mniejszej długości. Skonsultuj ze sprzedawcą, jaka jest wielkość rockera w narcie (często podawana w procentach długości narty). Nie zapominaj o kluczowych czynnikach doboru – o wadze, konstrukcji narty i Twoich umiejętnościach!
Na rynku dostępne są także specjalnie projektowane narty dla kobiet: ich konstrukcja i geometria jest przystosowana do anatomicznej budowy ciała pań. Dodatkowo modele te są najczęściej dużo lżejsze niż tradycyjne. Więcej na temat sprzętu dla Pań przeczytać można w artykule "Sprzęt narciarski dla kobiet". Podsumujmy zatem jak dobrać długość nart. Jak odpowiedziałbym na pytanie klienta: Jak dobrać narty do wzrostu? Jaka długość nart do wzrostu 175 cm? Zadałbym po prostu pytanie: A jak Pan lubi jeździć? Na czym jeździł Pan do tej pory? Co Pani nie podobało się w poprzednich nartach? I tym podobne. Nie zdziw się więc, że sprzedawca nie odpowie wprost na pozornie proste pytanie, tylko najpierw przeprowadzi „wywiad środowiskowy”… Dopiero bowiem mając odpowiedzi na tego typu pytania, możemy skupić się na wyborze typu narty. Dobierajmy sprzęt odpowiedni do naszych potrzeb i stylu jazdy.
Podsumowując – jeżeli jesteś początkujący lub średniozaawansowany – trzymaj się podstawowych zasad: ważysz więcej – wybierz nartę nieco dłuższą i sztywniejszą; ważysz bardzo mało, nie masz silnych nóg – wybierz nartę nieco krótszą i miększą; jeżeli się uczysz – nie wybieraj narty zbyt krótkiej – nabierzesz złych nawyków, a krótka narta nie będzie odpowiednio trzymać na oblodzonym stoku; jeżeli wybierasz nartę z rockerem – dobierz ją nieco dłuższą, skonsultuj ze sprzedawcą, jaka jest procentowa wielkość rockera w długości narty, czy jest tylko na dziobie, czy także na piętce? Jeśli nadal nie masz pewności jak dobrać narty do wzrostu – świetnym rozwiązaniem w dzisiejszych czasach są centra testowe. Wiele światowych brandów organizuje testy swych najnowszych produktów na stokach, a w dobrych ośrodkach narciarskich znajdziecie partnerskie wypożyczalnie, gdzie można przetestować sprzęt z najnowszych kolekcji i na własnej skórze przekonać się, jaka długość jest dla Ciebie najlepsza!
Narty dla dziecka
Kolejnym ważnym tematem, który warto przed sezonem poruszyć, jest kwestia, jak dobrać długość nart dla dziecka? Zacznijmy od kardynalnego błędu, który jest nagminnie popełniany przez rodziców… Mianowicie – nie kupujmy nart zbyt długich – z nadzieją, że starczą dzięki temu na kilka sezonów. Za długie narty będą dla naszej pociechy trudniejsze w opanowaniu, przez co dziecko będzie się bardziej męczyło, a postępy w szlifowaniu umiejętności będą mozolniejsze. A co najgorsze – nasz junior-narciarz nie widząc postępów w swojej jeździe, może zbyt szybko się zezłościć i zniechęcić… Zatem jak prawidłowo dobrać długość nart dla dziecka? Przyjmuje się, że dla początkujących trzy-, cztero- i pięciolatków najlepsze będą narty o długości 70-80 cm. Dla starszych dzieci — w zależności od umiejętności — dobieramy narty niższe od nich o około 10-20 cm. Oczywiście zachowujemy tu wszystkie kryteria doboru jak w przypadku narty dorosłej. Pamiętajmy o sztywności narty, ale także o wadze, sile i umiejętnościach naszego juniora!
Jaka długość nart skiturowych?
Zimowe, białe szaleństwo to przecież nie tylko przygotowany stok, wyciąg i narty zjazdowe. To również narciarstwo skiturowe, pozatrasowe – czyli narciarskie „gdzie wola – tam droga”. Zatem jaka długość nart skiturowych? Tu trzymajmy się podobnej zasady, co w nartach zjazdowych. Zawsze należy zacząć od doboru sprzętu najlepiej odpowiadającego naszym potrzebom. W skiturze najlepiej procentowo określić, jaki jest stosunek podchodzenia do zjazdu. Jeżeli poruszasz się szybko – wybierz sprzęt jak najlżejszy. I skrajnie w drugą stronę – jeżeli podejście jest dla Ciebie męczącym dodatkiem do zjazdu poza trasą w metrowym puchu – wybierz sprzęt bardziej pancerny, z kategorii freetour. Jak zatem odpowiednio wybrać długość? Zależne będzie to również od konstrukcji narty, jej sztywności, naszej wagi i umiejętności, a także terenu, w jakim będziemy się poruszać. Jeżeli np. ważysz więcej lub sporo jeździsz poza trasą – wybierz nartę nieco dłuższą, szerszą – odpowiednią do Twojej aktywności.
Jaka długość nart biegowych?
Pamiętajmy, że narciarstwo to nie tylko przygotowane, wyratrakowane stoki, czy głęboki puch w kotłach na północnych stokach Tatr. Narciarstwo to też biegówki i backcountry, czyli typy zimowej aktywności, do której oprócz sprzętu nie potrzebujemy niemal żadnej infrastruktury, a jedynie śnieg. O ile jak wspominaliśmy, w nartach zjazdowych ciężko znaleźć tabele doboru długości – o tyle w nartach biegowych sprawę mamy ułatwioną. Dawniej nartę biegową dobierało się na długość wyciągniętej pionowo nad głowę ręki. Dziś – ze względu na rozwój technologii, materiałów używanych do produkcji rdzeni – narty biegowe mogą być zdecydowanie krótsze niż jeszcze kilkanaście czy kilkadziesiąt lat temu.
Aby więc ułatwić dobór – producenci przygotowali specjalne tabele, w których możemy znaleźć odpowiedź na pytanie: jaka długość nart biegowych będzie dla mnie odpowiednia. Będzie ona zatem wypadkową kilku czynników: przede wszystkim naszej wagi, preferowanego stylu i sztywności narty. Zdecydowanie trzymajmy się tabel, które podaje każdy z producentów. Także na nartach zazwyczaj wypisany jest przedział wagowy, dla jakiego sprzęt jest projektowany. Jeżeli narta będzie dla nas za twarda (nasza waga będzie niższa niż dedykowana) – nie dociśniemy łuski do śniegu i narta nie zapewni nam odbicia. Jeżeli narta będzie za miękka (nasza waga przekroczy dedykowaną) – łuska będzie nas zbyt mocno hamować w zjeździe. Pamiętajmy zatem – w nartach biegowych kluczowym czynnikiem doboru długości jest nasza waga, a nie wzrost! Nieco odmiennie wygląda to w tzw. nartach backcountry, czyli sprzęcie do turystyki narciarskiej. Tu spora część producentów również podaje tabele i przedziały wagowe. Natomiast – jeżeli planujemy jedynie poruszanie się poza trasą, w kopnym śniegu – nie jest błędem wybór narty nieco dłuższej – będzie miała wtedy większą nośność, będzie mniej zapadać się w głębokim śniegu. Pamiętaj, że nawet najlepiej dobrana narta nie zastąpi Twojego przygotowania kondycyjnego, techniki jazdy i wyobraźni! Dbaj o swoje (i innych) bezpieczeństwo na stoku, dobieraj sprzęt i trasy do umiejętności, pamiętaj o kasku! Dbaj także o swoje narty, pamiętaj o odpowiednim serwisie, dla własnego bezpieczeństwa sprawdź przed sezonem, czy wiązania są odpowiednio ustawione! Jeżeli masz jakiekolwiek wątpliwości – odwiedź nasze salony, gdzie doświadczeni sprzedawcy i serwisanci na pewno pomogą Ci dobrać odpowiedni sprzęt!
Facebook